کلیپ تصویری: سخنرانی آیت الله مجتبی تهرانی(ره) درباره فضیلت شب و روز عرفه

عرفه؛ فرصتی کوتاه برای جاماندگان ونیازمندان

مقبول و مسرُوی انّ لیله عرفه یستجاب فیها ما دعا من خیرٍ و للعامل فیها بطاعه الله تعالی اجر سبعین و مایه سنه. إقبال الأعمال ص 325 در روایتی نقل شده است که شب عرفه، هر دعای خیری که انسان بکند به اجابت می رسد؛ و برای کسی که در شب عرفه اطاعت الهی را بکند و اعمال صالحه انجام دهد، معادل صد و هفتاد سال اطاعت و عبادت است؛ یعنی از نظر پاداش چنین چیزی به او داده می شود.این روایت، عظمت شب عرفه را می رساند. اوّلین مسیله ای که در امشب تاکید شده است (دعا کردن) است و در روایت دارد: دعا کنید! دعای خیر کنید! و بدانید که این دعاها به اجابت می رسد.
مطلب دیگر اینکه مقیّد باشید که امشب مشغول به غیر عبادت نشوید. کاری کنید که اشتغالات کنار برود تا بتوانید به سوی عبادات و صالحات بروید. وقتی چنین معادله ای هست که عبادت امشب مانند عبادت صد و هفتاد سال است، انسان باید خیلی مراقبت و جدیّت داشته باشد. این خیلی قابل توجه است، چون امشب یکی از بزرگترین فرصتهایی است که ما داریم.

اثر دعا برای دیگران و پشت سر انها

در روایتی از امام باقر (ع) امده است که حضرت فرمودند: اسرع الدعاء نُجحاً للاجابه دعاء الاخ لاخیه بظَهر الغیب الکافي ؛ ج 2 , ص 507 سریعترین دعایی که به هدف اجابت می رسد، دعایی است که یک برادر مومن، برای برادر مومن دیگرش می کند و پشت سر او برایش از خدا خیر بخواهد؛ نه در حضورش. یعنی هرکس برای دیگری دعا کند، بسرعت به اجابت می رسد. (فیقول له ملک موکّل به لبّیک)؛ وقتی این شخص شروع می کند به دعا کردن برای برادر مومنش و پشت سر او، ان فرشته ای که برای گرفتن دعاها موکّل شده است، جواب می دهد: بله! (و لک مثلاه) یعنی این چیزی که برای برادرت خواستی، برای خودت دو برابرش براورده شد. یعنی همین که برای دیگری خیر خواستی و دعایش کردی، برای خودت دو برابرش منظور و مستجاب می شود.

امشب را قدر بدانید!

از غروب شب عرفه تا غروب روز عرفه زمان بسیار بزرگی است. این را گفتم تا امشب که به حسب ظاهر شب عرفه است و موقعیت بسیار خوبی است، هم دعا کنید و هم به اعمال صالحه مشغول شوید. این را هم بدانید که دعاهایی که می کنید اگر برای دیگران باشد، چیز بیشتری نصیبتان می شود.

از خدا چیزی کم نمی شود، حتّی اگر...

رُوی عن رسول الله صلّی الله علیه و اله و سلّم قال: اوحی الله تعالی الی بعض انبیایه لَو اَنَّ اَهلَ سَبعِ سَمَاوَاتٍ وَ اَرَضِینَ سَاَلُونِی جَمیعاً فَاَعطَیتُ کُلَّ وَاحِدٍ مِنهُم مَسْاَلَتَهُ مَا نَقَصَ ذَلِکَ مِن مُلکِی مِثْلَ جَنَاحِ بَعُوضه وَ کَیفَ یَنقُصُ مُلکٌ اَنا قَیِّمُه. الأمالي (للطوسی) ص 584 در روایتی است که از پیغمبر اکرم نقل شده است که خداوند وحی فرستاد به بعضی از پیامبرانش که این متنِ وحی الهی است که بر فرض که اهل هفت اسمان و تمام زمین، همگی از من درخواست کنند و به هرکدام هرچه را خواستند بدهم، از خزانه، حکومت و فضل الهی ذرّه ای کاسته نمی شود؛ حتی به اندازه یک بال پشه هم از خزانه من کم نمی شود؛ و چطور ممکن است از فضل الهی کاسته شود در حالی که من سردمدار ان هستم!؟

روز امید خوشبختی برای همه

روایت دیگری از زین العابدین صلوات الله علیه امده که محدّث قمی هم ان را در مفاتیح نقل کرده است. در ان روایت امده است که روز عرفه بود و حضرت دیدند که سایلی دارد از مردم، یعنی غیر خدا، درخواست می کند. حضرت به او فرمود: وای بر تو! در چنین روزی از غیر خدا تقاضا و درخواست می کنی!؟ و حال انکه امید می رود در چنین روزی فضل الهی حتی شامل طفل هایی شود که در رحم مادر هستند. امید است که اینها خوشبخت و سعادتمند شوند.

روز عرفه، روز دعا و درخواست

رُوِیَ عَنِ البَاقِرِ عَلَیهِ السَّلَامُ قَالَ اِنَّ یَوْمَ عَرَفَهَ یَوْمُ دُعَاءٍ وَ مَسْاَلَه تهذيب الأحكام ؛ ج 4 , ص 299 یکی از ان مقاطعی که برد سلاح دعا بیشتر است و موجب سرعت در اجابت می شود، روز عرفه است. حتّی تعبیر امام باقر(ع) این است که اصلاً روز عرفه، روز دعا و درخواست از خداوند است. یعنی در این مقطع زمانی بخصوص سرعت اجابت دعا بیشتر است.

تنها امید جاماندگان

مَنْ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ فِی شَهْرِ رَمَضَانَ لَمْ یُغْفَرْ لَهُ اِلَی قَابِلٍ اِلَّا اَنْ یَشْهَدَ عَرَفَه من لا یحضره الفقیه ؛ ج 2 , ص 99 حضرت امام جعفر صادق(ع) فرمودند: اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگیرد غفران برای او نیست مگر انکه عرفه را درک کند.
از این روایت دو مطلب به دست می اید: یکی، عظمت ماه مبارک رمضان از نظر گسترش مغفرت الهی است که همه را در بر می گیرد. دوم، عظمت عرفه است. در ماه مبارک رمضان، زمان مطرح است. ممکن است برای عرفه هم زمان مطرح باشد؛ یعنی روز خاص و هم مکان مورد نظر باشد که ان (زمین عرفات) است. ولی مسلّماً زمان در اهمیت موضوع دخالت دارد که (روز عرفه) است. از لحاظ قید زمان، اگر کسی در ماه مبارک رمضان مورد مغفرت الهی قرار نگرفت، مسلّماً اگر در روز عرفه از خداوند طلب مغفرت کند مورد مغفرت الهی قرار خواهد گرفت.

فضیلت زوّار امام حسین در عرفه

مسیله مهم در روز عرفه زیارت امام حسین(ع) است که در حدیث امده است خداوند قبل از انکه به سرزمین عرفات نظر کند، به زایران امام حسین علیه السلام نظر می افکند و این نظر افکندن در زمان های حساس و سرنوشت ساز مانند شب قدر، عید فطر، عید قربان و عید غدیر است که افضل اعمال در این زمان ها زیارت امام حسین(ع) است.

این روز را از دست ندهید!

هر لحظه ای از لحظات امروز برای ما گرانبهاست؛ بخصوص برای دعا و درخواست از خداوند. این فرصت بهترین فرصت است. پس این فرصت را از دست ندهید! بخصوص از ظهر تا هنگام غروب را که در روایات وارد شده است. به دوستان می خواستم سفارش کنم که این چند ساعت را غنیمت بشمارید. بدانید اگر می خواهید مشکلاتتان را حل کنید ـ که همه ما مشکلات داریم ـ بیایید این چند ساعت را درِ خانه خدا بروید و از او بخواهید؛ چه حاجت های مادّی را و چه معنوی را، همه را از او بخواهید. چون امروز بُردِ دعا خیلی زیاد است. بخصوص درباره دیگران اگر دعا کنید، ما در روایت داریم که خدا چند هزار برابر به شما اعطا می کند.