شرح زیارت اربعین: فراز بیست و چهارم / وَ اسْتُبِیحَ حَرِیمُه (قسمت دوم)

شرح زیارت اربعین: فراز بیست و چهارم / وَ اسْتُبِیحَ حَرِیمُه (قسمت دوم)

۲۵ مرداد ۱۴۰۲ 0 اهل بیت علیهم السلام

فراز بیست و چهارم: «وَ اسْتُبِیحَ حَرِیمُه» (و (دشمنان) هتک حریمش را مباح و جایز دانستند).

اشاره

در لغت «استباح الشیء» یعنی آنرا جایز دانست یا اجازه انجامش را داد یا اقدام به آن کرد. «حریم» به معنی ممنوع کردن و آنچه تحریم شده و هر چیزی که احترامش واجب است، آمده است. جایز و مباح(۱) دانستن چیزی که خداوند برای آن حرمت و احترام قائل شده است، بدعت و حرام است، چرا که چیزی که خدا می فرماید، محترم است، او می گوید: تحریمی ندارد، خداوند می گوید: ممنوع است، که هتک حرمتش کنند، او می گوید: ممنوع نیست و با این کار منع را از سر راهش بر می دارد و هر چه می خواهد، انجام می دهد. یزید اول خود را به عنوان خلیفه و جانشین معرفی کرد و بعد از امام حسین علیه السلام طلب بیعت کرد، وقتی حضرت علیه السلام به او دست بیعت نداد، خون او را مباح و جایز دانست، بعد انجام داد، آن کاری را که نباید انجام دهد.
 

 از جهت ایمان

امام حسین علیه السلام بنده مؤمن واقعی خداوند بود. (مؤمن واقعی دارای تمام اوصاف مُحسِنه است). این هم مؤمن بی نظیر، مؤمنی که به امضاء خدا و رسولش صلی الله علیه و آله وسلم رسیده و مؤمنی که تمام صفاتش قرآنی است. مؤمنی که همه بزرگان آرزوی رسیدن به چنین ایمانی را داشتند و دارند. از این نظر هم امام علیه السلام از حرمت و احترام ویژه ای برخوردار بوده و خواهد بود. که متأسفانه باز یزیدلعنه الله علیه و پیروانش از این جهت هم حریم حضرت علیه السلام را رعایت نکردند و هتک حرمتش کردند.
خداوند عزّوجل در رابطه با عظمت بنده مؤمن چنین می فرماید:
{وَ الَّذینَ یُؤْذُونَ الْمُؤْمِنینَ وَ الْمُؤْمِناتِ بِغَیْرِ مَا اکْتَسَبُوا فَقَدِ احْتَمَلُوا بُهْتاناً وَ إِثْماً مُبیناً}(۱)
«و آنان که مردان و زنان با ایمان را بخاطر کاری که انجام نداده اند، آزار می دهند، بار بهتان و گناه آشکاری را به دوش کشیده اند».
رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم می فرمایند:
«مَنْ آذَی مُؤْمِناً فَقَدْ آذَانِی»(۲)
(هر کس مؤمنی را بیازارد، مرا آزار داده است).
امام صادق علیه السلام فرمودند:
«قَالَ اللَّهُ عَزَّوَجل لِیَأْذَنْ بِحَرْبٍ مِنِّی مَنْ آذَی عَبْدِیَ الْمُؤْمِنَ»(۳)
(خدا عزّوجل فرماید: هر که بنده مؤمن مرا بیازارد، با من اعلام جنگ داده).
حتی اگر انسان نگاهی تند به مؤمنی کند و با نگاه تندش او را بترساند، از مجازات خداوند دور نیست.
رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
«مَنْ نَظَرَ إِلَی مُؤْمِنٍ نَظْرَهً لِیُخِیفَهُ بِهَا أَخَافَهُ اللَّهُ عزّوجل یَوْمَ لَا ظِلَّ إِلَّا ظِلُّهُ»(۴)
(هر که به مؤمنی نظری اندازد که او را بدان بترساند، خدا عزّوجل در روزی که جز سایه او سایه ای نیست، او را بترساند).
و نیز رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
«مَنْ أَحْزَنَ مُؤْمِناً ثُمَّ أَعْطَاهُ الدُّنْیَا لَمْ یَکُنْ ذَلِکَ کَفَّارَتَهُ وَ لَمْ یُؤْجَرْ عَلَیْهِ»(۵)
(هر کس مؤمنی را اندوهناک سازد و سپس دنیا را به او بدهد گناهش بخشوده نشود و در برابر آن پاداشی نبیند).
رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم به کعبه نگاه کردند و فرمودند:
«مَرْحَباً بِالْبَیْتِ مَا أَعْظَمَکَ وَ أَعْظَمَ حُرْمَتَکَ عَلَی اللَّهِ وَ اللَّهِ لَلْمُؤْمِنُ أَعْظَمُ حُرْمَهً مِنْکَ لِأَنَّ اللَّهَ حَرَّمَ مِنْکَ وَاحِدَهً وَ مِنَ الْمُؤْمِنِ ثَلَاثَهً مَالَهُ وَ دَمَهُ وَ أَنْ یُظَنَّ بِهِ ظَنَّ السَّوْء»(۶)
(مرحبا به تو ای کعبه چه اندازه بزرگ هستی و در نزد خداوند ارج و اعتبار داری، به خداوند سوگند حرمت مؤمن از تو بزرگتر است، خداوند تو را از یک چیز حرام کرده در صورتی که از مؤمن سه چیز را حرام نموده، مالش، جانش و سوء ظن نسبت به او).
و نیز فرمودند، که خداوند می فرماید:
«إِنَّ اللَّهَ جَلَّ ثَنَاؤُهُ یَقُولُ وَ عِزَّتِی وَ جَلَالِی مَا خَلَقْتُ مِنْ خَلْقِی خَلْقاً أَحَبَّ إِلَیَّ مِنْ عَبْدِیَ الْمُؤْمِنِ»(۷)
(به عزّت و جلالم سوگند من هیچ مخلوقی محبوب تر از بنده مؤمن خود نیافریده ام).
و در روایت دیگری رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
«المُؤمِنُ أکْرَمُ علی الله مِنَ المَلائِکَهِ الْمُقَرَّبِین»(۸)
(مؤمن نزد خدا گرامی تر از فرشتگان مقرّب اوست).
لذا خداوند در قرآن می فرماید:
{وَ لِلَّهِ الْعِزَّهُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنینَ}(۹)
«عزّت مخصوص خدا و رسول او صلی الله علیه و آله وسلم و مؤمنان است».
آن قدر مؤمن نزد خداوند عزیز است که، اگر کسی فقط سعی و تلاش کند، برای حاجت مؤمنی و لو اینکه مؤمن به حاجتش نرسد، همین سعی و تلاش او به اندازه نه هزار سال عبادت برای او محسوب می شود. این عظمت و عزّت مؤمن را می رساند، رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
«مَنْ سَعَی فِی حَاجَهِ أَخِیهِ الْمُؤْمِنِ فَکَأَنَّمَا عَبَدَ اللَّهَ تِسْعَهَ آلَافِ سَنَهٍ صَائِماً نَهَارَهُ قَائِماً لَیْلَهُ»(۱۰)
(هر که در باره حاجت برادر مؤمنش بکوشد، چنانست که خدا را نه هزار سال عبادت کرده که همه را روزه دار بوده و شب زنده دار).
و نیز امام صادق علیه السلام فرمودند:
«مَنْ مَشَی فِی حَاجَهِ أَخِیهِ الْمُؤْمِنِ کَتَبَ اللَّهُ عزّوجل لَهُ عَشْرَ حَسَنَاتٍ وَ رَفَعَ لَهُ عَشْرَ دَرَجَاتٍ وَ حَطَّ عَنْهُ عَشْرَ سَیِّئَاتٍ وَ أَعْطَاهُ عَشْرَ شَفَاعَاتٍ»(۱۱)
(هر که راه رود، برای انجام حاجت برادر مؤمنش بنویسد، خداوند عزّوجل برای او ده حسنه و بالا برد از او ده درجه، و بریزد از او ده گناه و شفاعت ده نفر را از او بپذیرد).
مؤمن آنقدر مقام دارد که خاک روی زمین آروز می کند مؤمنی که از دنیا می رود، در او دفن شود. رسول اکرم صلی الله علیه و آله وسلم فرمودند:
«إنّ المُؤْمِنَ إذا ماتَ تَجَمَّلتِ المقَابِرُ لِمَوْتِهِ فلَیْسَ منْها بُقْعَهٌ إلاَّ وَهِیَ تَتَمَنَّی أنْ یُدْفَنَ فِیها»(۱۲)
(چون مؤمن بمیرد گورها از مرگ او زیبا و روشن می شوند و هیچ قطعه ای از خاک گورستان نیست مگر این که آرزو می کند او در آن جا دفن شود).
و وای به حال کسی که مؤمنی را به قتل برساند، خداوند می فرماید:
{وَ مَنْ یَقْتُلْ مُؤْمِناً مُتَعَمِّداً فَجَزاؤُهُ جَهَنَّمُ خالِداً فیها وَ غَضِبَ اللَّهُ عَلَیْهِ وَ لَعَنَهُ وَ أَعَدَّ لَهُ عَذاباً عَظیماً}(۱۳)
«و هر کس، مؤمنی را از روی عمد به قتل برساند، مجازاتِ او دوزخ است در حالی که جاودانه در آن می ماند و خداوند بر او غضب می کند و او را از رحمتش دور می سازد و عذاب عظیمی برای او آماده ساخته است».
در این آیه به چند مطلب اشاره شده است: 1 کیفر قتل مؤمن جهنم است. 2 دخول ابدی در جهنم. 3 غضب خدا. 4 لعن خدا. 5 عذاب عظیمی که خود خداوند از آن با خبر است.

پی نوشت ها:

۱. احزاب، 58.
۲. بحارالأنوار، ج64، ص72.
۳. الکافی؛ ج2، ص350.
۴. همان، ص368.
۵ . بحارالأنوار، ج72، ص150.
۶. همان، ج64، ص71.
۷ . همان، ج68، ص158.
۸. بحارالأنوار، ج57، ص257.
۹. منافقون، 8.
۱۰ . بحارالأنوار، ج71، ص315.
۱۱ . همان، ص312.
۱۲ . کنز العمال، ح42375.
۱۳ . نساء، 93.
منبع: شرح زیارت اربعین: سیدمحمود شکیبااصفهانی/قم: عطر عترت،1396

 

کانال قرآن و حدیث را درشبکه های اجتماعی دنبال کنید.
آپارات موسسه اهل البیت علیهم السلام
کانال عکس نوشته قرآن و حدیث در اینستاگرام
تلگرام قرآن و حدیث
کانال قرآن و حدیث در ایتا
کانال قرآن و حدیث در گپ
پیام رسان سروش _ کانال قرآن و حدیث